Wydawca treści Wydawca treści

Polskie lasy

Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.

W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.

Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.

W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.

Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.

W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.

W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.

Raporty o stanie lasów w Polsce


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Czyreń sosnowy (Phellinus pini) - grzybowy wróg królowej polskich lasów

Czyreń sosnowy (Phellinus pini) - grzybowy wróg królowej polskich lasów

Sosna pospolita (Pinus sylvestris) - królowa polskich drzew, porastająca ostępy leśne stanowi ok. 65% wszystkich drzew rosnących w naszych lasach. Już z daleka można ją dostrzec i łatwo odróżnić od innych drzew po charakterystycznej rudawej, spękanej korze. Właśnie na tym gatunku drzewa najczęściej występuje czyreń sosnowy.

Czyreń sosnowy to pasożyt, który zasiedla głównie starsze sosny. Pierwsze owocniki można dostrzec na sosnach osiągających wiek około 50 lat, a im starsze drzewa, tym większe prawdopodobieństwo spotkania na nich tego grzyba. Czyreń ten jest grzybem dość pospolitym. Jego owocniki są wieloletnie, występujące w ciągu całego roku. Ich charakterystyczny wygląd sprawia, że bez problemu można je odróżnić od owocników innych czyreni, a także od innych grzybów nadrzewnych.

             

Owocniki huby sosny, bo tak też nazywany jest czyreń sosnowy nie wpisują się w grupę grzybów jadalnych. Znaczenia tego grzyba możemy dopatrzeć się dopiero wtedy, gdy „pod lupę” weźmiemy działalność jego enzymów. Enzymy te przyczyniają się do powstania białej jamkowatej zgnilizny u porażonych przez czyrenia drzew. Przez taką działalność czyreń sosnowy doprowadza do niszczenia drzew, a co za tym idzie i drewna, dlatego z gospodarczego punktu widzenia jest on wrogiem człowieka. Drewno sosnowe to jeden z najważniejszych surowców, zarówno w budownictwie, meblarstwie, jak i w przemyśle celulozowym. Sosna pospolita to również znana od dawna roślina lecznicza. Wykonywany  z jej pędów i igliwia olejek jest stosowany na różne dolegliwości. Ze względu na duże znaczenie sosny pospolitej, niszczący ją czyreń jest dla nas jednym z bardzo ważnych grzybów nadrzewnych.

 

Po mimo tego, że czyreń sosnowy ma perfekcyjnie opanowane porażanie drzew i rozkładanie drewna, to istnieją metody, które pozwalają na ograniczenie jego rozprzestrzeniania.
Z pomocą człowiekowi przychodzą tu, a może bardziej przylatują dzięcioły. Rozkładane przez czyrenia drewno jest idealnym miejscem, w którym ptaki te wykłuwają dziuple. To właśnie dzięki m.in. dziuplom można zlokalizować porażone przez czyrenia drzewa i zareagować na obecność tego intruza. Jest to jedno z działań, poza szeregiem czynności wykonywanych w celu pielęgnacji drzew w całym okresie ich rozwoju, służących utrzymaniu właściwego stanu sanitarnego w lasach.

 

Czyreń sosnowy tak samo jak inne grzyby odgrywa ważną rolę w przyrodzie. Podobnie jak pozostałe grzyby nadrzewne, rozkładając drewno przyczynia się do obiegu materii i przepływu energii w przyrodzie.